'Thiếu Lâm Tự' - màn ra mắt đỉnh cao của Lý Liên Kiệt

"Thiếu Lâm Tự" 1982 mở đường để chàng trai 17 tuổi Lý Liên Kiệt thành "người hùng dòng phim võ thuật".

Theo trang Shanghai Observer, sau 43 năm ra mắt, tác phẩm giữ vị trí một trong phim doanh thu cao nhất, lưu truyền rộng rãi, lượt người xem nhiều nhất Trung Quốc. Khi chiếu lần đầu năm 1982, với giá vé bình quân một hào một vé, tác phẩm đạt doanh thu 160 triệu nhân dân tệ, từng tạo nên hiện tượng trong lịch sử phim ảnh nước này. Nếu tính theo tỷ giá hiện tại, doanh thu có thể đạt 20 tỷ nhân dân tệ (gần 2,8 tỷ USD). Tháng 6, Liên hoan phim quốc tế Thượng Hải xếp tác phẩm vào danh sách Phim võ thuật phải xem thập niên 1980.

Lý Liên Kiệt và Vu Thừa Huệ trong "Thiếu Lâm Tự". Video: Bilibili

Thiếu Lâm Tự do Trương Hâm Đàm đạo diễn, nhân vật chính - Giác Viễn (Lý Liên Kiệt) - chịu nỗi đau cha bị giết hại. Giác Viễn nuôi chí phục thù Vương Nhân Tắc (Vu Thừa Huệ). Khi bị thương nặng, chàng được cao tăng ở Thiếu Lâm Tự cứu, từ đó ở trong chùa học võ, sau đó cùng sư phụ, đồng môn chống lại thế lực của Vương Nhân Tắc.

Sina nhận xét đây là phim đỉnh cao về đề tài Thiếu Lâm Tự, cũng là bước ngoặt trong sự nghiệp của Lý Liên Kiệt, mở đường để anh đóng phim Hong Kong, Hollywood, trở thành sao võ thuật hàng đầu. Anh học võ từ bé, giai đoạn 1975-1979, Lý Liên Kiệt 5 lần liên tiếp đoạt quán quân cuộc thi võ thuật toàn Trung Quốc. Trên Mtime, đạo diễn Trương Hâm Đàm tiết lộ chú ý Lý Liên Kiệt từ khi xem chàng trai biểu diễn võ thuật năm 10 tuổi.

17 tuổi, Lý Liên Kiệt được Trương Hâm Đàm mời đóng chính Thiếu Lâm Tự. Lúc đó, anh buồn rầu vì vừa bị từ chối đóng một phim khác. Hơn 30 diễn viên tham gia tác phẩm, trong đó 24 người xuất thân là vận động viên wushu. Đạo diễn cho rằng chỉ người từng luyện võ thuật mới có thể lột tả được tinh túy của võ hiệp. Bấy giờ, Trương Hâm Đàm nỗ lực bảo vệ dàn diễn viên trước các ý kiến lo ngại "24 người này không qua đào tạo diễn xuất, không biết máy quay là gì, làm sao đảm bảo chất lượng được cho phim?".

Lý Liên Kiệt và Đinh Lam trong "Thiếu Lâm Tự". Video: Bilibili

Tài tử Kế Xuân Hoa, đóng Thốc Ưng, từng cho biết hơn 30 diễn viên, mỗi người đóng 4-5 vai. Khi đạo diễn hô "bắt đầu", ai nấy lao vào đánh mà không cần biết máy quay có lia tới mình không, quay toàn cảnh hay quay đặc tả. Vì thế, khí chất vốn có của người luyện võ bao trùm từng góc hình. Theo ông, những hình ảnh đó không còn có thể tìm thấy ở những tác phẩm ngày nay.

"Hồi đó không có người đóng thế, không có đồ bảo hộ, chỉ có những thanh niên trẻ, hiếu thắng, ngã đau chảy nước mắt cũng không ai lùi lại", Kế Xuân Hoa nói. Ông cho rằng dàn diễn viên như "những tờ giấy trắng" lại khiến tác phẩm mang sự mới mẻ, sức sống khác biệt, trở thành yếu tố làm nên thành công cho Thiếu Lâm Tự. Bên cạnh lối đánh chân thực, phim hút người xem nhờ cốt truyện có tính giải trí cao.

Advertisement

Tài tử Lý Liên Kiệt. Ảnh: Mtime

Êkíp không có chỉ đạo võ thuật, quay theo nguyên tắc "ai đánh người đó tự thiết kế hành động". Các diễn viên thương lượng với nhau về lối đánh, thế võ. Diễn viên Tôn Kiện Khôi, đóng Sắc Không, tiết lộ đạo diễn yêu cầu ông diễn võ gậy khi say, trong khi ông chưa từng sử dụng loại vũ khí này. Ban ngày, Tôn Kiện Khôi mày mò cách sử dụng, ban đêm ghi hình. Ông quay 48 lần mới đạt, khi đó tay không thể cử động, toàn thân rã rời, được bạn diễn đặt lên cáng khiêng về phòng nghỉ.

Gần như tất cả diễn viên trải qua huấn luyện võ thuật, tuy vậy không tránh khỏi thương tích. Một người từng gãy xương cánh tay và xương ngón tay vì ngã ngựa. Một người phải rời đoàn phim vì tai nạn.

Tôn Kiện Khôi nhớ lại, bấy giờ Thiếu Lâm Tự hoang vu, cỏ dại xung quanh cao hơn 1 m, trong chùa chỉ có vài hòa thượng lớn tuổi. Đoàn phim ghi hình tại nhiều địa danh khác chứ không phải chỉ ở chùa Thiếu Lâm, tỉnh Hà Nam.

Theo Mtime, phía ban quản lý chùa từng nhận định bộ phim đóng vai trò lớn trong việc quảng bá văn hóa Thiếu Lâm, giúp Thiếu Lâm Tự có sức ảnh hưởng lớn mạnh hơn.

Chùa Thiếu Lâm là tu viện Phật giáo có hơn 1.500 năm lịch sử, nằm trong quần thể công trình được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Điểm du lịch hút khách, nằm giữa các ngọn núi hùng vĩ. Chùa nổi tiếng khi là nơi khai sinh môn phái cùng tên. Thiếu Lâm Tự xuất hiện trong nhiều tiểu thuyết kiếm hiệp, phim ảnh. Trong truyện Kim Dung, Thiếu Lâm là danh môn chính phái, tên tuổi ngang hàng phái Võ Đang, đều là Thái Sơn, Bắc Đẩu trong giới võ lâm, vị trí quan trọng. Hai phái này thường liên hợp để bảo vệ chính nghĩa.