Nhiều địa phương kêu gọi làm nhà ở xã hội, Hà Nội nhu cầu lớn lại 'nằm im'?

Tương tự, tại Đồng Nai, dự án khu chung cư nhà ở xã hội tại xã Phước An, huyện Nhơn Trạch với tổng mức đầu tư 2.028 tỷ đồng cũng đang được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh mời các nhà đầu tư đăng ký thực hiện.

Dự án này có diện tích khoảng 5,61 ha, đáp ứng quy mô dân số khoảng 5.600 người. Hiện trạng là khu đất tại xã Phước An, huyện Nhơn Trạch. Quy mô chung cư dự kiến xây dựng từ 6 - 9 tầng. Thời hạn hoạt động của dự án là 50 năm.

Mục tiêu đầu tư nhằm xây dựng nhà ở xã hội để bán hoặc cho thuê, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân, người lao động trên địa bàn huyện Nhơn Trạch. Thời điểm hết hạn nộp hồ sơ đăng ký thực hiện dự án ngày 30/11.

Báo cáo quý III của Bộ Xây dựng cho thấy, cả nước có 19 dự án nhà ở xã hội dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp với quy mô 18.752 căn đã hoàn thành và triển khai đầu tư xây dựng, cụ thể như sau: Đã hoàn thành 5 dự án với quy mô 850 căn (bằng 176% so với quý II) tại Bắc Giang, Hà Tĩnh; khởi công xây dựng 2 dự án với quy mô 5.223 căn tại Thừa Thiên Huế với 1 dự án (723 căn); Bắc Giang 1 dự án (4.500 căn). Ngoài ra, cả nước có 12 dự án với quy mô 12.679 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư mới.

Đáng nói là dù Hà Nội với nhu cầu nhà ở xã hội lớn nhất cả nước nhưng từ đầu năm đến nay chưa có dự án nào khởi công xây dựng. Dự án nhà ở xã hội Trung Văn (Nam Từ Liêm, Hà Nội) được triển khai cách đây 2 năm và là dự án duy nhất mở bán với hàng nghìn người tham gia bốc thăm để chọn hơn 100 căn. Nhiều người dân ngóng các dự án mới nhưng chưa thấy đâu.

Nhiều cuộc tọa đàm, hội thảo tại Hà Nội về nhà ở xã hội diễn ra để gỡ khó tăng cung cho phân khúc này nhưng đến nay chưa có dấu hiệu khởi sắc. Nguyên nhân được chính các cơ quan chức năng cũng như chuyên gia chỉ ra rằng, vướng thủ tục dẫn đến các dự án dù đã có danh sách nhưng chậm triển khai.

Trên thực tế, kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2025 của Hà Nội (đợt 1) với 8 dự án nhà ở xã hội, cung cấp hơn 5.500 căn hộ, tương ứng hơn 485.000 m2 sàn. Các dự án có tổng diện tích hơn 27 ha, tập trung tại quận Hoàng Mai, Bắc Từ Liêm và các huyện Gia Lâm, Đông Anh, Mê Linh, Hoài Đức. Tổng mức đầu tư hơn 8.000 tỷ đồng. Phần lớn các dự án đang trong giai đoạn làm thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc chấp thuận nhà đầu tư.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, pháp luật hiện nay đã quy định rất rõ các hình thức đầu tư phát triển dự án nhà ở xã hội; trong đó có cả hình thức Nhà nước đầu tư và huy động các nguồn lực thông qua huy động sự tham gia của các doanh nghiệp và các hình thức đầu tư khác.

Hiện các dự án nhà ở xã hội chủ yếu là huy động doanh nghiệp đầu tư, nhưng thực tế doanh nghiệp vẫn chưa mặn mà, bởi lợi nhuận mỏng, khó tiếp cận tín dụng cũng như quỹ đất.

Trước đây việc dành quỹ đất cho phát triển, đầu tư nhà ở xã hội chủ yếu thực hiện trên quỹ đất 20% trong các dự án nhà ở thương mại. Hiện nay, việc sửa đổi Luật Nhà ở được thực hiện theo hướng sẽ giao cho UBND các địa phương dành đủ quỹ đất theo chương trình phát triển nhà ở.

Về vấn đề ưu đãi cho chủ đầu tư phát triển nhà ở xã hội, trong giai đoạn vừa qua cũng đã có một số quy định rất rõ, như: Về tiền sử dụng đất, miễn giảm thuế thu nhập, hỗ trợ vay vốn đầu tư. Thời gian tới, khi sửa Luật Nhà ở 2014 được thông qua, doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ được hỗ trợ tích cực hơn.

Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, sau nửa năm triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng mới giải ngân được khoảng 83 tỷ trong tổng số 1.095 tỷ đồng đã ký hợp đồng vay vốn.

Theo Bộ Xây dựng, hiện có đã có 20 tỉnh, thành phố công bố danh mục 52 dự án đủ điều kiện vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn là 25.884 tỷ đồng. Trong đó, có 49 dự án nhà ở xã hội với nhu cầu vay là 24.655 tỷ đồng và 3 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ với nhu cầu vay là 1.229 tỷ đồng.

Tính đến thời điểm hiện tại, đã có một số dự án nhà ở xã hội tại các địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 83,1/1.095 tỷ đồng.