'Táo mua về để mấy tháng không hỏng, ruồi cũng không dám bâu'

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu thực tế có những quả táo mua rất đắt tiền ở cửa hàng nhưng mang về để ở ngoài mấy tháng không hỏng, thậm chí ruồi cũng không dám bâu...

Sáng 4-6, tiếp tục Phiên họp 46, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Bổ sung nhiều quy định quan trọng về quản lý hóa chất

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy, cho biết dự luật sau khi được chỉnh lý đã bổ sung một số nội dung quan trọng liên quan đến quản lý hóa chất trong vòng đời.

Chủ nhiệm Ủy ban khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy. Ảnh: QH

Theo ông Lê Quang Huy, việc sử dụng một số hóa chất sai mục đích thời gian qua đã gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe con người, trật tự an toàn xã hội, khiến người dân bức xúc, nhất là các hoạt động như mua, bán, sử dụng các hợp chất của xyanua sai mục đích và sử dụng khí cười (N2O) vào mục tiêu giải trí…

Do vậy, để tăng cường quản lý hóa chất độc hại, kiểm soát rủi ro mất an toàn, an ninh từ hóa chất, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định quản lý hóa chất trong toàn bộ vòng đời, từ khi hóa chất được tạo ra hoặc đưa vào Việt Nam với mức độ chặt chẽ bảo đảm đồng bộ phù hợp với từng danh mục hóa chất. Đồng thời, bổ sung quy định biện pháp kiểm tra đối với hoạt động nhập khẩu hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, dịch vụ tồn trữ hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.

Dự luật cũng bổ sung quy định tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải đăng ký mục đích, nhu cầu sử dụng hóa chất trên cơ sở dữ liệu, đặc biệt là hậu kiểm nhằm hạn chế tới mức thấp nhất việc hóa chất bị sử dụng sai mục đích.

Tổ chức kinh doanh hóa chất chỉ được bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt cho tổ chức, cá nhân đã thực hiện công bố loại hoá chất này và mục đích sử dụng trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất…

Chủ nhiệm Ủy ban khoa học, Công nghệ và Môi trường cho hay dự thảo Luật không quy định cụ thể về phân công quản lý nhà nước giữa các Bộ, địa phương mà việc này do Chính phủ quy định căn cứ theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ.

Tuy nhiên, hiện nay, một loại hóa chất có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, do nhiều Bộ cùng quản lý; điều này dễ dẫn tới tình trạng doanh nghiệp khai báo không trung thực mục đích sử dụng để lựa chọn cơ chế thông thoáng hơn.

“Đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu phương án và phân công hợp lý nhiệm vụ quản lý nhà nước giữa các Bộ liên quan theo hướng giao một đầu mối quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh đối với hóa chất cần kiểm soát đặc biệt; các Bộ khác quản lý hoạt động sử dụng hóa chất theo lĩnh vực” - Thường trực Ủy ban KH,CN&MT nêu.

Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thanh Hải. Ảnh: QH

Phải có đầu mối chịu trách nhiệm

Phát biểu sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thanh Hải đồng ý việc cần kiểm soát đầu vào của hóa chất. Dẫn chứng Salbutamol được sử dụng trong ngành y tế nhưng lại là chất cấm trong an toàn thực phẩm, bà Hải cho rằng cần sự điều hòa, điều tiết sao cho phù hợp.

“Nhu cầu của toàn ngành y tế chỉ khoảng 1 tấn/năm nhưng lại nhập tới 100 tấn, vậy số còn lại sẽ sử dụng vào mục đích nào. Chúng ta phải có kiểm soát” – bà Hải đề nghị.

Nói thêm, bà Nguyễn Thanh Hải nhìn nhận việc quản lý hóa chất thời gian qua còn lỏng lẻo, hóa chất xả thải ra môi trường, hóa chất trong thực phẩm vẫn được bày bán tràn lan... Nguyên nhân có phần do đầu mối quản lý chưa được chặt chẽ, chưa làm tốt công tác phân công, quản lý.

Nêu ví dụ về giá đỗ ngâm tẩm hóa chất, bà Hải nói một phần do ý thức của người sản xuất nhưng vì sao họ lại mua được hóa chất một cách dễ dàng như vậy? Hay chất độc Xyanua vì sao lại mua được dễ dàng như vậy, thậm chí có thể mua được qua online.

Vậy đầu mối chịu trách nhiệm ở đây là Bộ Công Thương, Bộ Y tế hay Bộ Nông nghiệp và Môi trường? “Chúng ta phải có cơ quan chịu trách nhiệm” – bà Hải nhấn mạnh và nói ngay cả những thức ăn chúng ta ăn hàng ngày cũng có thể bị ngâm tẩm hóa chất.

“Có những quả táo mua ở cửa hàng rất đắt tiền nhưng để ở ngoài mấy tháng không hỏng, thậm chí ruồi cũng không dám bâu” – bà Nguyễn Thanh Hải nêu thực tế và đề nghị cơ quan thẩm tra xem xét, nghiên cứu bổ sung quy định khi xảy ra sự việc về hóa chất thì phải có cơ quan chịu trách nhiệm chính.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng cho rằng tất cả hóa chất đều có tính hai mặt, có những loại nếu sử dụng quá liều thì lại trở thành chất độc. “Ngay như vitamin khi uống nhiều lại trở thành chất độc và rất nguy hiểm”- ông Phương nói và khẳng định phải quản lý chặt chẽ về hóa chất và các hoạt động liên quan hóa chất.