Ông Trump dọa áp thuế 200% với mặt hàng này

Tổng thống Donald Trump mới đây tuyên bố có thể áp thuế lên tới 200% đối với dược phẩm nhập khẩu vào Mỹ “trong tương lai gần”. Mục tiêu là buộc các hãng dược quay lại sản xuất tại Mỹ, nhưng giới chuyên gia cảnh báo chính sách này có thể đẩy giá thuốc tăng vọt, gây thiếu hụt và ảnh hưởng đến đầu tư nghiên cứu.

Tại cuộc họp Nội các ngày thứ Ba, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ sớm áp mức thuế "rất cao", có thể lên tới 200% đối với dược phẩm nhập khẩu. Tuy nhiên, ông cũng nói rõ sẽ không triển khai ngay lập tức, mà sẽ cho các doanh nghiệp “khoảng một năm hoặc một năm rưỡi” để điều chỉnh hoạt động, ám chỉ việc đưa sản xuất thuốc quay lại Mỹ.

Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết chi tiết về chính sách thuế với ngành dược sẽ được công bố vào cuối tháng, cùng với báo cáo về dược phẩm và chất bán dẫn – hai ngành đang được điều tra theo Mục 232, đạo luật cho phép đánh giá tác động của hàng nhập khẩu với an ninh quốc gia.

Dù lời đe dọa khiến nhiều người giật mình, nhưng thị trường chứng khoán lại phản ứng khá bình tĩnh, cho thấy các nhà đầu tư nghi ngờ liệu chính quyền Trump có thực sự triển khai mức thuế kịch trần này hay không.

Advertisement

Những tác động tiềm tàng đến ngành dược phẩm là gì?

Nếu mức thuế 200% được thực thi, ngành dược phẩm toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Nhiều tập đoàn lớn đã cảnh báo rằng thuế quan cao có thể làm tăng chi phí sản xuất, giảm đầu tư vào Mỹ và làm gián đoạn chuỗi cung ứng thuốc – điều có thể đặt tính mạng người bệnh vào vòng nguy hiểm.

Hiện nay, sản xuất thuốc tại Mỹ đã giảm mạnh trong nhiều thập kỷ. Mặc dù các tập đoàn như Eli Lilly, Johnson & Johnson và AbbVie đang đầu tư trở lại vào thị trường nội địa, nhưng giới chuyên môn cho rằng cần thêm thời gian và chính sách hợp lý để đạt mục tiêu bền vững.

PhRMA – nhóm vận động hành lang lớn nhất của ngành dược – khẳng định rằng đánh thuế lên thuốc là đi ngược lại với mục tiêu thúc đẩy sản xuất nội địa. “Mỗi đồng chi cho thuế là một đồng không thể đầu tư vào sản xuất trong nước hay nghiên cứu thuốc mới,” đại diện của tổ chức này nhấn mạnh.

Tuyên bố của ông Trump khiến dư luận quan tâm, nhưng các chuyên gia phân tích cho rằng khả năng thực hiện vẫn còn bỏ ngỏ. David Risinger – chuyên gia tại Leerink Partners – đánh giá tuyên bố này "có lợi cho thị trường" vì chưa áp dụng ngay và không chắc sẽ được triển khai trong tương lai gần.

Hơn nữa, chính quyền Trump từng nhiều lần thay đổi chính sách thuế đột ngột. Ví dụ, nhiều đề xuất áp thuế từng được công bố rầm rộ, nhưng sau đó bị hoãn hoặc điều chỉnh do phản ứng tiêu cực từ doanh nghiệp và thị trường.

Do vậy, các công ty dược có thể sẽ chờ đợi thêm thông tin chính thức trước khi đưa ra quyết định thay đổi chiến lược sản xuất và phân phối.

Mục tiêu thực sự của ông Trump là gì?

Tổng thống Trump cho rằng việc áp thuế cao sẽ buộc các hãng dược quay lại sản xuất tại Mỹ, từ đó tạo việc làm và củng cố năng lực sản xuất chiến lược trong nước. Ông từng nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phục hồi ngành công nghiệp nội địa để giảm phụ thuộc vào nước ngoài.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia chỉ ra rằng áp thuế không phải lúc nào cũng là công cụ hiệu quả. Nếu việc đánh thuế khiến chi phí tăng quá cao, các doanh nghiệp có thể thu hẹp quy mô hoặc giảm đầu tư, gây phản tác dụng.

Về lâu dài, chính sách thuế cao chỉ hiệu quả nếu đi kèm với các biện pháp hỗ trợ như đào tạo lao động, ưu đãi đầu tư và cải thiện cơ sở hạ tầng sản xuất tại Mỹ.

Một nguy cơ rõ rệt là giá thuốc tại Mỹ sẽ tăng mạnh nếu mức thuế cao được triển khai. Điều này có thể khiến người dân – đặc biệt là các nhóm yếu thế – phải chi nhiều hơn để tiếp cận thuốc điều trị.

Thêm vào đó, việc gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu có thể dẫn đến tình trạng thiếu thuốc, đặc biệt với các loại thuốc đặc trị hoặc hiếm. Điều này đe dọa đến an toàn y tế quốc gia, nhất là trong bối cảnh bệnh tật ngày càng phức tạp.

Do đó, bài toán đặt ra là làm sao cân bằng giữa mục tiêu thúc đẩy sản xuất trong nước và đảm bảo người dân không bị thiệt hại vì giá cả và nguồn cung thuốc.