Tốc độ kinh ngạc phát triển điện mặt trời, điện gió của Trung Quốc

Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu (GEM), Trung Quốc đang khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo với tốc độ phát triển đáng kinh ngạc.

Quốc gia này hiện chiếm gần 3/4 tổng số dự án năng lượng mặt trời và gió quy mô lớn đang được xây dựng trên toàn thế giới.

Tính đến đầu năm 2025, Trung Quốc đã đạt tổng công suất điện mặt trời và gió hoạt động là 1,4 terawatt (TW), tương đương 44% tổng công suất toàn cầu. Con số này vượt xa tổng công suất của Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ và Ấn Độ cộng lại. 

Với 510 gigawatt (GW) công suất mới đang được xây dựng và dự kiến đạt hơn 1,3 TW trong tương lai gần, Trung Quốc đang dẫn đầu cuộc chuyển đổi năng lượng toàn cầu.

Các trang trại điện gió ở Trung Quốc.

Các trang trại năng lượng mặt trời ở Trung Quốc.

Trong quý đầu tiên của năm 2025, năng lượng mặt trời và gió đã đóng góp 22,5% sản lượng điện của Trung Quốc, lần đầu tiên vượt qua nhiệt điện.

Chỉ riêng trong năm 2024, quốc gia này đã bổ sung 278 GW điện mặt trời và 46 GW điện gió, chủ yếu từ các dự án quy mô lớn tại các khu vực phía bắc và phía tây như Tân Cương và Nội Mông, nơi chiếm gần 40% công suất tái tạo theo kế hoạch.

Điện gió ngoài khơi đang trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược năng lượng tái tạo của Trung Quốc. Từ mức dưới 5 GW vào năm 2018, công suất điện gió ngoài khơi đã tăng vọt lên 42,7 GW vào tháng 3/2025, chiếm hơn một nửa công suất đang xây dựng trên toàn cầu. Các tỉnh ven biển như Giang Tô và Quảng Đông dẫn đầu với hơn 50% công suất điện gió ngoài khơi đã lắp đặt.

Trung Quốc cũng tiên phong trong việc tích hợp điện gió ngoài khơi với các ứng dụng công nghiệp. Các dự án thí điểm tại Giang Tô và Quảng Đông đang kết nối điện gió với sản xuất hydro xanh và các khu phức hợp công nghiệp nặng. 

Ngoài ra, các sáng kiến như trung tâm dữ liệu dưới nước và điện khí hóa trực tiếp cũng được thử nghiệm, mở ra tiềm năng mới cho năng lượng tái tạo.

Sự phát triển của điện gió ngoài khơi của Trung Quốc.

Trung Quốc chiếm 29% tổng số dự án điện gió và điện mặt trời đã được lên kế hoạch.

Thách thức về đầu tư và công nghệ

Mặc dù đạt được những bước tiến vượt bậc, điện gió ngoài khơi của Trung Quốc vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Sau khi chính phủ bãi bỏ trợ cấp quốc gia vào năm 2021, sản lượng điện gió bổ sung hàng năm đã giảm tạm thời trước khi phục hồi nhờ các ưu đãi địa phương. 

Các nhà phân tích từ GEM cho rằng, việc duy trì tốc độ phát triển đòi hỏi sự phối hợp chính sách chặt chẽ hơn, đặc biệt ở các vùng nước sâu, nơi cần các công nghệ tiên tiến như nền tảng nổi và thiết kế chống bão.

Trung Quốc có gần 67 GW công suất điện gió ngoài khơi đang trong các giai đoạn phát triển, với hơn 40% đang được xây dựng. Các chính sách hỗ trợ và đầu tư vào nghiên cứu công nghệ sẽ là yếu tố then chốt để đảm bảo sự tăng trưởng bền vững.

Với tốc độ bổ sung công suất mới kỷ lục trong năm 2025, Trung Quốc không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu.