Đánh bom cơ sở hạt nhân ngầm Fordo của Iran có thể không hiệu quả

Độ sâu thật sự trong lòng núi và hệ thống bảo vệ của cơ sở này vẫn chưa được biết rõ.

Một cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào cơ sở hạt nhân then chốt của Iran có thể sẽ không đạt hiệu quả, ngay cả khi quân đội Mỹ sử dụng loại bom xuyên phá hầm quy mô lớn. Đây là chia sẻ của một chuyên gia an ninh quốc gia am hiểu về chương trình hạt nhân của Iran với ABC News hôm thứ Năm.

Mặc dù loại bom nặng khoảng 13.600 kg đã được thử nghiệm, nhưng chúng chưa từng được sử dụng trong thực chiến. Ngoài ra, các đặc điểm cụ thể về bê tông và kim loại bảo vệ cơ sở này (vốn nằm sâu trong lòng núi) mà quả bom cần xuyên phá, vẫn chưa được biết rõ hoàn toàn.

Joe Cirincione, người đã có nhiều thập kỷ nghiên cứu về phổ biến vũ khí hạt nhân cho Quốc hội Mỹ và các lãnh đạo quốc tế, nói với ABC News rằng mặc dù việc tấn công chương trình làm giàu uranium của Iran có thể làm suy yếu năng lực chế tạo vũ khí hạt nhân của nước này nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn mối đe dọa.

Vũ khí mà Mỹ tin có thể phá hủy cơ sở Fordo là bom xuyên phá hầm GBU-57 A/B. Các chuyên gia cho biết, loại bom này có khả năng xuyên sâu hơn 60 mét xuống lòng đất trước khi phát nổ.

Tuy nhiên, Cirincione cho rằng việc sử dụng một loại vũ khí chưa từng qua thực chiến này sẽ không đảm bảo thành công.

"Fordo không phải là mục tiêu dễ dàng. Iran đã làm cho việc phá hủy cơ sở này trở nên cực kỳ khó khăn đối với Mỹ", ông nói. "Ngay cả bom xuyên phá hầm GBU-57 A/B cũng không thể xuyên qua được 91 mét núi đá và bê tông gia cố".

"Bạn phải thả một quả bom để tạo ra hố sâu, sau đó thả tiếp một quả nữa vào hố đó, rồi lại tiếp tục như vậy", ông giải thích. "Và ngay cả khi làm vậy, bạn cũng chỉ có thể gây hư hại cho một phần của cơ sở".

Advertisement

"Một chiếc B-52 thả bom GBU-57 MOP trong một cuộc thử nghiệm vũ khí tại Bãi thử tên lửa White Sands, bang New Mexico." (Bộ Quốc phòng Mỹ)

Cirincione cũng lưu ý rằng ngay cả khi có thể gây ra một số thiệt hại, chính quyền Iran vẫn có đủ kiến thức, kinh nghiệm và (quan trọng nhất) đủ lượng uranium được làm giàu cùng với hệ thống máy ly tâm ở các địa điểm khác để tiếp tục chương trình hạt nhân một cách dễ dàng.

"Bạn không thể ném bom để phá hủy những thứ đó", ông nói với ABC News. "Bạn có thể làm chậm lại quá trình, nhưng họ sẽ nhanh chóng khôi phục và bắt đầu lại. Họ biết điều đó".

Tuần này, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã thông qua một nghị quyết khẳng định Iran đã vi phạm các cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân và đang tích trữ uranium được làm giàu trái phép.

"Tôi đã đến đó, cơ sở này nằm sâu khoảng nửa dặm dưới lòng đất", ông Rafael Grossi, Tổng giám đốc IAEA, nói về nhà máy Fordo, theo tường thuật của The New York Times.

Vài ngày sau khi IAEA ra quyết định, quân đội Israel đã tấn công các mục tiêu của Iran khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố chính quyền Iran có thể chế tạo vũ khí hạt nhân "trong một thời gian rất ngắn".

Giới chức Iran đã bác bỏ các cáo buộc từ phía Israel rằng họ đang chế tạo vũ khí hạt nhân.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt nói với báo chí hôm thứ Năm rằng Tổng thống sẽ đưa ra quyết định về việc tấn công Iran "trong vòng hai tuần tới".

Cirincione nhấn mạnh rằng các cuộc không kích liên tiếp sẽ không phải là phương án tốt cho cả Israel và Mỹ nếu mục tiêu là một nước Iran không sở hữu vũ khí hạt nhân.

"Một khi bạn nhận ra rằng không có giải pháp quân sự nào thực sự cho vấn đề này, thì các lựa chọn quân sự chỉ có thể được sử dụng như một lời đe dọa với Iran. Và giải pháp duy nhất vẫn là buộc Iran phải đồng ý rút lui và chấm dứt năng lực hạt nhân của mình", ông nói.