Thông tin mới về tàu ngầm Mỹ nát mũi ở Biển Đông

Việc đưa USS Connecticut, tàu ngầm trị giá 3 tỷ USD gặp sự cố ở Biển Đông, trở lại hạm đội là ưu tiên hàng đầu của Hải quân Mỹ.

Advertisement

Tàu ngầm USS Connecticut. Ảnh: US Navy

The War Zone ngày 15/7 đưa tin, tàu ngầm tấn công hạt nhân USS Connecticut – một trong những tài sản chiến lược thuộc lớp Seawolf của Hải quân Mỹ – dự kiến quay trở lại hoạt động vào cuối năm 2026, muộn hơn một năm so với kế hoạch ban đầu.

Hiện tàu ngầm này đang nằm tại xưởng tàu hải quân Puget Sound, bang Washington, để sửa chữa sau sự cố va chạm nghiêm trọng vào năm 2021 ở Biển Đông.

Tàu đâm núi ngầm, 3 sĩ quan cấp cao mất chức

Theo The War Zone, sự cố xảy ra vào ngày 2/10/2021, khi tàu ngầm lớp Seawolf USS Connecticut va chạm với một núi ngầm không có trên hải đồ ở Biển Đông trong lúc đang lặn thực hiện nhiệm vụ. 

Cú va chạm khiến phần mũi tàu, bao gồm hệ thống định vị sonar và cấu trúc dưới mũi, bị hư hại nghiêm trọng. Tàu phải nổi lên khẩn cấp và mất khoảng một tuần để di chuyển về đảo Guam (Mỹ). Từ đó, tàu tiếp tục hành trình về thành phố San Diego (bang California), rồi tới xưởng tàu ở Puget Sound để sửa chữa dài hạn.

Có 11 thủy thủ bị thương nhẹ trong sự cố, chủ yếu bị xây xát và chấn động, không có ai thiệt mạng. Sau điều tra, Hải quân Mỹ kết luận nguyên nhân chính là do kế hoạch hành trình yếu kém, tổ trực không tuân thủ đúng quy trình điều hướng và chỉ huy lỏng lẻo, dẫn đến việc tàu đi vào khu vực nguy hiểm vốn chưa được khảo sát đầy đủ dưới đáy biển.

Vì sự cố nghiêm trọng này, ba sĩ quan cấp cao bị cách chức bao gồm, chỉ huy trưởng Cameron Aljilani, phó chỉ huy Patrick Cashin, kỹ thuật trưởng phụ trách sonar Cory Rodgers.

Hải quân Mỹ tuyên bố đã “mất niềm tin vào năng lực chỉ huy” của 3 sĩ quan này. Ngoài ra, nhiều nhân sự trực ca hôm đó cũng bị kỷ luật nội bộ.

“Sự cố hoàn toàn có thể tránh được nếu tàu hoạt động cẩn trọng và tuân thủ quy trình”, một quan chức Hải quân cấp cao nói. Sau vụ việc, Hải quân Mỹ đã triển khai gần 30 biện pháp cải tiến quy trình điều hướng và kiểm soát rủi ro trên toàn hạm đội tàu ngầm.

Sửa chữa phức tạp, kéo dài 5 năm

Từ tháng 2/2023, tàu bắt đầu bước vào giai đoạn bảo dưỡng sâu kéo dài. Hải quân Mỹ ban đầu hy vọng có thể hoàn tất trong khoảng 31 tháng, tức đến tháng 9/2025. Nhưng mới đây, họ xác nhận tiến độ đã trễ và phải đến cuối năm 2026 tàu mới có thể trở lại biên chế.

Chi phí sửa chữa cụ thể không được công bố. Tuy nhiên, quốc hội Mỹ từng duyệt ngân sách khẩn cấp 40 triệu USD cho giai đoạn đầu sửa chữa và thêm 10 triệu USD để chế tạo lại phần mũi tàu. Đây mới chỉ là một phần nhỏ trong tổng kinh phí thực tế.

Tàu USS Connecticut tại xưởng Puget Sound năm ngoái cho thấy tàu vẫn nằm im tại chỗ, mất hoàn toàn phần mũi sonar. Ảnh: US Navy

Tình hình kéo dài một phần vì mức độ hư hỏng nặng và thiết kế đặc biệt của lớp Seawolf. Chỉ có 3 tàu loại này từng được đóng – trong đó một chiếc (USS Jimmy Carter) được chỉnh sửa riêng cho nhiệm vụ tình báo dưới nước. Do số lượng ít và đã ngừng sản xuất, việc tìm linh kiện thay thế như phần mũi tàu hoặc sonar (thiết bị định vị dưới nước bằng sóng âm) gần như là rất khó khăn. Không thể tháo dỡ từ các tàu cùng lớp đã ngừng hoạt động – vì không có tàu nào như vậy.

Một số hình ảnh của USS Connecticut tại xưởng Puget Sound năm ngoái cho thấy tàu vẫn nằm im tại chỗ, mất hoàn toàn phần mũi sonar và phần lớp phủ cách âm ở nhiều khu vực bị bong tróc, dù đã cập bến để sửa chữa hơn một năm rưỡi.

Tàu đắt đỏ, nhiệm vụ đặc biệt

Lớp Seawolf là sản phẩm cực kỳ đắt đỏ thời hậu Chiến tranh Lạnh. Giá mỗi tàu thời điểm ký hợp đồng vào năm 1983 đã lên tới 3,1 tỷ USD – tương đương hơn 10 tỷ USD theo thời giá năm 2025 – biến chúng thành những tàu ngầm tấn công đắt nhất lịch sử. Vì vậy, dù số lượng rất ít, Hải quân Mỹ vẫn tận dụng các tàu lớp này cho những nhiệm vụ đặc biệt có độ nhạy cảm cao.

Với thiệt hại lớn như hiện tại, Hải quân Mỹ cũng tận dụng thời gian bảo trì để hiện đại hóa toàn diện tàu ngầm Connecticut – bao gồm cả việc tích hợp các công nghệ mới.

Tàu Connecticut được sửa chữa tại xưởng tàu hải quân Puget Sound, bang Washington. Ảnh: US Navy

Dấu hiệu lo ngại khi so với đối thủ Trung Quốc

Tình trạng chậm trễ sửa chữa không chỉ diễn ra với USS Connecticut. Nhiều tàu ngầm và tàu mặt nước của Mỹ cũng gặp tình trạng tương tự, chủ yếu do hạn chế về năng lực của các xưởng đóng tàu và thiếu hụt nhân lực có tay nghề cao. Đây cũng là một dấu hiệu đáng lo ngại khi so sánh với tốc độ đóng tàu vượt trội của Trung Quốc – đối thủ cạnh tranh chính của Mỹ trong lĩnh vực hải quân.

Chương trình phát triển tàu ngầm tấn công hạt nhân thế hệ tiếp theo của Mỹ – SSN(X) – vốn được kỳ vọng thay thế Seawolf, cũng đang chậm tiến độ. Ban đầu dự kiến khởi động từ giữa thập niên 2030, nhưng đến nay, Hải quân Mỹ đã dời mốc sang đầu thập niên 2040. Trong ngân sách 2026, họ đang đề nghị thêm gần 623 triệu USD để tiếp tục phát triển chương trình này.

Tất cả những yếu tố nói trên khiến việc khôi phục USS Connecticut trở thành một ưu tiên cấp thiết, bất kể chi phí ra sao. Nếu đúng tiến độ, con tàu sẽ trở lại sau đúng 5 năm kể từ cú va chạm dưới đáy Biển Đông.