Hơn 1 tháng tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, phường đông dân nhất Hà Nội hoạt động ra sao?
Sau hơn một tháng tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, phường Hà Đông (Hà Nội) ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực, song vẫn đối mặt với một số khó khăn do đặc thù là phường đông dân nhất Thủ đô.
Lấy người dân làm trung tâm
Sau hơn một tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phường Hà Đông (Hà Nội) đã ghi nhận những thay đổi rõ nét trong công tác quản lý, điều hành và phục vụ nhân dân. Vấn đề cải cách hành chính, chuyển đổi số được đẩy mạnh, tỷ lệ giải quyết thủ tục trực tuyến tăng. Tuy nhiên, với đặc thù là phường đông dân nhất Hà Nội, khối lượng công việc lớn cũng đặt ra nhiều khó khăn cho bộ máy mới.
Ông Nguyễn Hữu Hiển - Phó Chủ tịch UBND phường Hà Đông cho biết: "Sau khi thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, chúng tôi đã tập trung cải tiến phương thức phục vụ, lấy người dân làm trung tâm, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả quản lý và giảm thời gian giải quyết thủ tục".
Người dân đi làm thủ tục hành chính tại Điểm dịch vụ hành chính công Hà Đông.
Ngay từ những ngày đầu, phường đã chú trọng bố trí lại không gian tiếp công dân theo hướng thân thiện, hiện đại và thuận tiện. Tất cả thủ tục hành chính (TTHC) được công khai tại trụ sở và trên môi trường số, kèm mã QR để người dân tra cứu qua điện thoại.
Một số thủ tục phổ biến như khai sinh, đăng ký thường trú, chứng thực… đã được chuẩn hóa quy trình, rút ngắn thời gian giải quyết so với trước. Phản ánh, góp ý của người dân được tiếp nhận qua nhiều kênh như hộp thư góp ý, đường dây nóng, email và nhóm Zalo cộng đồng, tạo sự tương tác hai chiều giữa chính quyền và người dân.
Phường Hà Đông từng bước số hóa các quy trình, dữ liệu để xây dựng nền hành chính điện tử. "Hiện 100% văn bản đi đến của phường được xử lý trên phần mềm e-Office, giảm đáng kể việc in ấn, lưu trữ giấy. Dữ liệu hộ tịch, cư trú và quản lý cán bộ công chức đã được đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết TTHC trực tuyến mức độ 3, 4", ông Hiển thông tin.
Tỷ lệ hồ sơ đăng ký trực tuyến trong các lĩnh vực hộ tịch, chứng thực, cư trú đạt khoảng 60%. Phường cũng phát triển các kênh thông tin điện tử như website, Zalo Official Account, fanpage "Phường Hà Đông 24/7" để cung cấp chính sách mới, phổ biến pháp luật và hướng dẫn thủ tục online.
Theo ông Nguyễn Hữu Hiển, từ 1/7 đến 30/7, điểm tiếp nhận phục vụ hành chính công Hà Đông đã tiếp và hướng dẫn gần 4.000 lượt công dân, tiếp nhận 3.936 hồ sơ, giải quyết 3.750 hồ sơ, còn 119 hồ sơ đang xử lý. Bộ phận một cửa được bố trí 6 cửa tiếp nhận, trả kết quả, 2 cửa hướng dẫn, áp dụng hệ thống lấy số tự động qua ứng dụng iHanoi, đảm bảo phân luồng khoa học và giảm thời gian chờ.
Trong cùng thời gian, UBND phường đã tiếp nhận 349 phản ánh, kiến nghị. Trong số này, 118 phản ánh thuộc thẩm quyền thì đã xử lý 80, còn 38 đang xử lý; 231 phản ánh không thuộc thẩm quyền đã được hướng dẫn hoặc từ chối.
Thách thức từ quy mô lớn
Cũng theo ông Nguyễn Hữu Hiển, phường Hà Đông được thành lập trên cơ sở địa giới hành chính gồm toàn bộ diện tích và dân số của các phường: Vạn Phúc, Phúc La; phần lớn diện tích tự nhiên và dân số của các phường: Mộ Lao, Hà Cầu, Văn Quán, Quang Trung, La Khê (quận Hà Đông cũ); một phần diện tích tự nhiên và dân số của các phường: Đại Mỗ, Trung Văn (quận Nam Từ Liêm cũ), xã Tân Triều (quận Thanh Trì cũ), với diện tích tự nhiên 9,26km2, 54.241 hộ với 196.240 nhân khẩu, là phường có dân số đông nhất thành phố Hà Nội.
"Đây chính là khó khăn lớn mà phường gặp phải khi thực hiện sáp nhập. Điều này tạo ra khó khăn trong quản lý dân cư khi dữ liệu chưa được đồng bộ hoàn toàn, ảnh hưởng đến việc thực hiện một số TTHC liên thông trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia", ông Hiển cho hay.
Cụ thể, theo ông Hiểu, khó khăn trong quản lý dân cư và cơ sở dữ liệu. Dữ liệu dân cư chưa được cập nhật, đồng bộ giữa các hệ thống quản lý cũ, gây khó khăn trong công tác hành chính, an sinh xã hội và đảm bảo trật tự an toàn xã hội.
Một số TTHC chưa đồng bộ trên cổng Dịch vụ công Quốc gia như: Thủ tục đăng ký kinh doanh; thủ tục liên thông đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ BHYT; thủ tục khai tử - xóa đăng ký thường trú đôi khi chưa thực hiện được đồng bộ do hệ thống bị lỗi.
Bên cạnh đó, tâm lý người dân và cán bộ chưa ổn định, một bộ phận người dân còn bỡ ngỡ với địa danh mới và địa điểm giải quyết thủ tục hành chính. Cán bộ, công chức phải thích nghi với mô hình quản lý mới, thay đổi vị trí công tác hoặc nhiệm vụ mới, gây áp lực tâm lý và ảnh hưởng hiệu quả làm việc.
Ngoài ra, một bộ phận người dân chưa quen với địa danh và địa điểm giải quyết TTHC mới. Cán bộ, công chức phải thích nghi với nhiệm vụ và vị trí công tác thay đổi, tạo áp lực tâm lý và ảnh hưởng hiệu quả làm việc.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động bộ phận một cửa trong thời gian tới, ông Nguyễn Hữu Hiển cũng đưa ra kiến nghị: Thành phố báo cáo Trung ương điều chỉnh quy định số lượng biên chế theo hệ số để đáp ứng giải quyết công việc ở những địa bàn có số dân quá lớn, trong đó có phường Hà Đông.
Đề nghị Thành phố sớm có Quyết định hoặc phương án ủy quyền ký chứng thực và một số thủ tục thuộc lĩnh vực hộ tịch cho lãnh đạo Văn phòng HĐND-UBND hoặc công chức Tư pháp - hộ tịch để thuận lợi trong quá trình giải quyết TTHC cho công dân đảm bảo nhanh chóng, kịp thời.
Đề nghị chỉ đạo các bộ phận, đơn vị liên quan cài đặt phần mềm thực hiện hệ thống thông suốt, đồng bộ với các TTHC liên thông và toàn bộ các TTHC được thực hiện trên cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Sau hai tuần áp dụng chính quyền 2 cấp, việc giải quyết thủ tục, hồ sơ ở phường, xã được đánh giá nhanh gọn hơn, song...