Tổng thống Trump ra tối hậu thư, loạt doanh nghiệp cuống cuồng
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tung ra tối hậu thư yêu cầu các tập đoàn dược phẩm lớn cam kết giảm giá thuốc tại Mỹ xuống mức thấp tương đương với các quốc gia phát triển khác. Động thái mạnh tay này khiến cả ngành dược chao đảo, trong bối cảnh ông Trump cảnh báo sẽ dùng mọi biện pháp nếu không được đáp ứng.
Nhà Trắng thông báo rằng Tổng thống Trump đã gửi thư đến 17 tập đoàn dược phẩm hàng đầu, yêu cầu họ phải đưa ra các “cam kết ràng buộc” về việc giảm giá thuốc tại Mỹ trước ngày 29/9. Mục tiêu là đưa giá thuốc kê đơn tại Mỹ về ngang mức “quốc gia được ưu đãi nhất” – tức mức giá thấp nhất mà họ đang áp dụng ở các nước phát triển khác.
Nếu các công ty không tuân thủ, chính quyền Trump cảnh báo sẽ sử dụng mọi công cụ có thể để “bảo vệ các gia đình Mỹ khỏi tình trạng bị bóc lột giá thuốc”.
Các công ty nhận thư bao gồm nhiều cái tên lớn như Pfizer, Johnson & Johnson, Merck, GSK, AstraZeneca, Sanofi, Novartis, Novo Nordisk...
Ngoài việc giảm giá thuốc xuống mức MFN, các công ty được yêu cầu cung cấp giá ưu đãi này cho tất cả bệnh nhân thuộc chương trình Medicaid (chương trình bảo hiểm y tế dành cho người thu nhập thấp ở Mỹ).
Chính quyền Mỹ cũng yêu cầu các hãng không bán thuốc cho các quốc gia phát triển khác với mức giá thấp hơn so với Mỹ. Đồng thời, họ phải bán thuốc trực tiếp cho bệnh nhân, thay vì thông qua các nhà phân phối trung gian – những đơn vị được cho là đẩy giá lên đáng kể.
Đây là bước đi tiếp theo trong chiến dịch lâu dài của ông Trump nhằm giảm giá thuốc, trong đó ông từng tuyên bố sẽ kéo giá xuống tới 80%.
Ngành dược phản ứng ra sao?
Thông tin này khiến cổ phiếu các hãng dược sụt giảm ngay trong phiên giao dịch thứ Sáu, trong bối cảnh thị trường chung cũng đang chịu tác động từ các điều chỉnh thuế thương mại của ông Trump. Đơn cử, cổ phiếu của Novo Nordisk – nhà sản xuất thuốc giảm cân nổi tiếng Wegovy – đã giảm 5% trong phiên sáng trước khi hồi phục nhẹ.
Tuy nhiên, một số lãnh đạo ngành dược lại bày tỏ sự đồng tình với các vấn đề mà ông Trump nêu ra. Tổng giám đốc AstraZeneca, ông Pascal Soriot, cho rằng cần có sự “cân bằng giá thuốc” và cho biết công ty ông đang làm việc chặt chẽ với chính quyền Mỹ, bao gồm cả kế hoạch đầu tư 50 tỷ USD vào sản xuất tại nước này.
CEO Novartis – Vas Narasimhan – cũng xác nhận hãng đang theo đuổi chính sách MFN để giảm giá thuốc tại Mỹ. Trong khi đó, Novo Nordisk tuyên bố sẽ tiếp tục tìm cách cải thiện khả năng tiếp cận thuốc cho bệnh nhân.
Chính sách mới có thể ảnh hưởng gì đến ngành dược?
Việc yêu cầu MFN có thể khiến doanh thu từ thị trường Mỹ – nơi giá thuốc vốn cao nhất thế giới – sụt giảm đáng kể. Hệ thống chi trả y tế tại Mỹ hiện rất phức tạp, thiếu kiểm soát giá thuốc ở cấp quốc gia, dẫn đến việc người dân phải trả giá cao gấp nhiều lần so với các nước phát triển khác.
Ngoài ra, Trump cũng đang đe dọa áp thuế lên toàn ngành dược – mức có thể lên tới 200%. Điều này càng khiến các doanh nghiệp lo ngại, đặc biệt khi chưa rõ chính quyền sẽ thực hiện các biện pháp nào nếu tối hậu thư không được đáp ứng.
Dù vậy, các chuyên gia của JPMorgan nhận định động thái này chủ yếu mang tính cảnh báo. Họ cho rằng vẫn đang có các cuộc đàm phán ngầm giữa chính quyền và doanh nghiệp và chưa có thay đổi lớn nào xảy ra trong ngắn hạn.
Khi chỉ còn chưa đầy hai tuần trước thời hạn chót áp lại thuế “Ngày Giải phóng” theo chính sách của Tổng thống Donald...